EMPEDOKLES

De Griekse filosoof Empedokles, die rond 440 voor Christus op Sicilië leefde, is een tot de verbeelding sprekende duizendkunstenaar. Als wetenschapper, dichter en denker schreef hij leergedichten over de vier elementen van alle Zijn – water, lucht, aarde en vuur – , die worden samengevoegd en gescheiden door liefde en haat. Maar Empedokles was ook politicus in een woelige periode van spanningen tussen tirannie en democratie; hij was daarenboven een genezer en een zelfverklaard profeet die volgens een legende in de vulkaan de Etna zou zijn gesprongen om zijn goddelijkheid te bewijzen en zich te verenigen met de natuur.

Theater Zuidpool (Jorgen Cassier, Sofie Decleir en Koen van Kaam) staat bekend om zijn gewaagde aanpak van stevige teksten, zie Phaedra, Faust, MACBETH, Opus XX, kReon, … Zuidpool speelt EMPEDOKLES in het oorspronkelijke Duits, met Nederlandse boventitels. Net als bij MACBETH vertrekt het gezelschap van de poëtische kracht en de muzikaliteit van de oorspronkelijke taal.

Sofie Decleir, Sarah Eisa, Kaat Hellings en Katrin Lohmann spelen. Bert Dockx maakt live muziek. Frederik Jassogne en Bart Moens maken beelden en live beeldmanipulatie. Zuidpool speelt in het oorspronkelijke Duits, met boventiteling.

Neue Welt

und es hängt, ein ehern Gewölbe
der Himmel über uns, es lähmt Fluch
die Glieder den Menschen, und ihre stärkenden, die erfreuenden
Gaaben der Erde sind, wie Spreu, es
spottet unser, mit ihren Geschenken die Mutter
und alles ist Schein –

Nieuwe wereld

en als een ijzeren gewelf hangt
de hemel over ons, een vloek verlamt
de leden van de mensen, en de kracht en vreugde schenkende
gaven van de aarde, ze zijn als kaf,
ze spot met ons, de moeder met haar geschenken
en alles is schijn –

“een intrigerende kijk- en luisterervaring … helemaal gefocust op de taal van Hölderlin, een prachtig Duits, berustend en broeierig tegelijk. Die taal, samen met de fantastische beelden en de ongelooflijke muziek, zorgen voor een trip.”
(ETCETERA, Tom Rummens)

“Verrukt over zoveel lef om dit stuk (zo) te brengen en over het talent van Sofie Decleir die maar weer eens even sterk, integer als kwetsbaar speelt…”
(KNACK, Els Van Steenberghe)

“een uitzonderlijk experiment … een theatrale aanpak die alle voorgaande vormexperimenten van Zuidpool in de schaduw stelt.”
(THEATERMAGGEZIEN, Roger Arteel)

“De visuele bijdrage vergroot het mysterieuze en bovennatuurlijke en vormt zeker en vast een meerwaarde. Het geheel wordt begeleid en ondersteund door niemand minder dan Bert Dockx, frontman van onder andere Flying Horseman. Als geen ander weet hij de juiste toon te zetten door het beste uit zijn klankkast te persen.”
(CUTTINGEDGE, Daan Wauters)

“De tekst wordt gebracht in archaïsch Duits. Maar dat zit de beleving niet in de weg. De woorden wurmen zich aangenaam in het oor en klinken tegelijkertijd larger than life. De boventiteling – die in het theater een goede beleving vaak in de weg staat – is mooi opgenomen in de geprojecteerde animaties, waardoor ze deel uitmaakt van het totaalconcept. Die animaties van Frederik Jassogne en Bart Moens zijn trouwens zeer knap: hoe een ingezoomd oog op een landschap kan lijken, luguber doorkliefd met rivieren van bloed. Huiveringwekkende schoonheid.”
(DMCity, Brecht Hermans)

“Het Vlaamse gezelschap Theater Zuidpool toont moed en brengt EMPEDOKLES als een hallucinerend verzendrama. … Actrice Sofie Decleir vertolkt de titelrol met indringende zeggingskracht en fabuleuze tekstbehandeling: zo geeft ze vorm aan de groeiende wanhoop van de filosoof die uiteindelijk weg wil van de wereld. … De aandacht die Zuidpool schenkt aan de poëzie verdient alle lof en is uitzonderlijk.”
(NRC, Kester Freriks)

“... wat actrices Sofie Decleir, Kaat Hellings, Katrin Lohmann en Sarah Eisa zittend vermogen is ronduit indrukwekkend. ... Godlof, zou je bijna zeggen, want deze vorm van toneel zien we in Nederland, waar het maar al te vaak draait om de ironische knipoog of uitvergroting, woeste gebaren en zeer fysiek spel, veel te weinig. ... Regisseurs Jorgen Cassier en Koen van Kaam vonden een dramaturgisch ijzersterke oplossing. De dialoog met de ziener Manes die de motieven van Empedokles bevraagt en de daaropvolgende vertwijfelde slotmonoloog van Empedokles vinden plaats in vrijwel complete duisternis. Het oog en vooral de iris, die gedurende de hele voorstelling in de indrukwekkende live gemanipuleerde videoprojecties van Frederik Jassogne en Bart Moens centraal staan, doven. Het fenomenale gitaarspel van Bert Dockx, afwisselend ruig en lieflijk, ambient en totaal dissonant, verstomt. Het is gekmakend, het is geniaal. ... Wat rest is niets dan diepe bewondering voor Zuidpool dat juist door alle theaterregels voor een succes aan de laars te lappen met een van de beste genreoverstijgende voorstellingen in jaren komt.”
(THEATERKRANT, Henri Drost)