© Danny Willems

Nachtelijk Symposium

0090 & KVS

Mesut Arslan pakt Nachtelijk Symposium, een stuk van Eric De Volder uit 1994, op een wel heel bijzondere manier aan.

De Volder schetst de familie Meiresonne, alles behalve een modelgezin. Na jarenlang alles onder de mat geveegd te hebben, komt nu het een en het ander naar boven. Onder het dreigende oog van ‘hij daarboven’ proberen drie zoons en hun moeder elkaar het bloed onder de nagels vandaan te halen. Ze voeren een steekspel rond ‘de zaak’ en ‘ons pa’, maar komen niet verder dan wat gepor in oud zeer. Tot de boel explodeert…

Arslan ensceneert deze De Volder in de tolleninstallatie van beeldend kunstenaar Lawrence Malstaf. Het publiek bevindt zich rondom een open ruimte waarin niet alleen de tollen maar ook de personages om elkaar heen gaan draaien. “Ik kies niet voor een klassieke karakterisering van de personages, maar voor het fysiek veruiterlijken van wat zich binnenin de mens afspeelt. Het typisch Vlaamse ‘binnenvetten’ mondt uit in een cirkel van emotionaliteit, onmacht, pijn en verraad”, aldus Mesut Arslan

Achtergrond

Een moeder, drie zonen en een afwezige vader bewegen samen met ronddraaiende tollen in een houten installatie van beeldend kunstenaar Lawrence Malstaf: in de nieuwe KVS-productie Nachtelijk Symposium tast regisseur Mesut Arslan de grenzen van communicatie af.

Lineair versus circulair

Arslan gaat op zoek naar het verschil tussen lineair en circulair leven: “Lineair is het statische, het rationele: denken, plannen, ordenen, categoriseren, bewust keuzes maken. Circulair staat voor hart, instinct, emoties, het onbewuste en beweging.”

“Mensen zijn geëvolueerd van circulaire naar lineaire wezens,” aldus Mesut Arslan. “Dat heeft met welvaart te maken, steeds verder willen gaan, het streven naar vooruitgang. Onze noden, instincten en emoties zijn echter net circulair. Honger, slaap, seks: die noden komen steeds terug. Welvaart helpt ons niet om die te verzadigen. Welvaart staat ons toe om comfortabeler te leven, maar heeft ook onze noodzaak om te dromen afgenomen. De mens heeft zowel het lineaire als het circulaire in zich, maar wij in het Westen zijn de balans kwijt. België staat helemaal aan het uiterste van dat lineaire denken. Alles plannen. Ratio overheerst.”

Er worden in Nachtelijk Symposium veel woorden gebruikt, maar in feite wordt er niets gezegd. Alles gebeurt onderhuids, tussen de regels en de woorden door. “Wij in het Westen, ook ik dus, hebben ons denken in een lineaire lijn gezet. Wij houden vast aan een tijdlijn, helemaal rechtdoor. Daarmee sluiten wij heel wat emotie af en volgen we onze intuïtie niet langer. Tekst is lineair. Wat eronder woelt, is circulair. Ik hou de tekst lineair, maar open daarrond circulaire ruimtes,” zo vertelt de regisseur.

Het houten decor, de tollen, en het publiek - dat in een cirkel rond de arena staat - doorbreken dat lineaire spel. Door de installatie met ronddraaiende tollen als decor te gebruiken, wordt Nachtelijk Symposium voor de toeschouwer veel meer dan enkel kijken en luisteren: de tragedie vervalt zo tot een dagelijks ritueel.

Held versus antiheld

Mesut Arslan: “Het stuk draait om de afwezige vader die zijn gezin in een ijzeren greep houdt, maar toch treedt hij pas op het einde van het verhaal naar voren. Dat is niet alleen Vlaams, dat is universeel. Wie de tekst leest, denkt meteen dat de vader de slechtste mens ter wereld is. Ik zie dat anders. Hollywood films hebben het over helden en antihelden, ik niet. Doorheen de geschiedenis hebben systemen meer schade aan mensen veroorzaakt dan mensen aan zichzelf. Dat wil ik in deze productie blootleggen.”

Nachtelijk Symposium is de eerste KVS-productie van Mesut Arslan en gebaseerd op de gelijknamige tekst van de gelauwerde theaterregisseur en -auteur Eric De Volder (†2010). Mesut Arslan is ook de bezieler van Platform 0090 en hij werkt mee aan de voorstelling Kamyon.

Voor deze tekst werden quotes gehaald uit het interview van Tuur Devens voor Akrostis (eerste kwartaal 2017).

“Zonder huiskameranekdotiek, in de bizarre context van een arena, komt het stuk ongemeen sterk binnen.”
(DE MORGEN)

“Wat het allemaal samen houdt, zijn de acteurs. Ina Geerts en co. jumpen op en over de rand, roepen elkaar bijna ritueel aan, om de ander dan geniepig in de hoek te drijven. Nog meer dan hun tekst zegt hun lijf. Kleine stapjes, zwiepende hoofden, krassende nagels in de vloer: hun spel zoekt dezelfde schurende gelaagdheid als de hele voorstelling.”
(DE STANDAARD)

Nachtelijk Symposium is Vlaams, maar zeker ook universeel theatererfgoed. De tekst stottert op superieure wijze de rituele afrekening die drie getergde en verknoeide zonen en hun moeder in gedachten hebben om hun sadistische en tirannieke vader er eindelijk onder te krijgen.”
(BRUZZ)

TEKST Eric De Volder

CONCEPT & REGIE Mesut Arslan

TOLLEN & ARENA Lawrence Malstaf

DRAMATURGIE Ata Unal

SCENOGRAFIE Lawrence Malstaf & Meryem Bayram

LICHTONTWERP Jan Maertens

GELUIDSONTWERP Stijn Demeulenaere

KOSTUUM Johanna Trudzinski

MET Bernard Van Eeghem, Ina Geerts, Yves De Pauw, Lotte Diependaele, Gökhan Girginol & Junior Mthombeni

REGIE-ASSISTENTIE & BOVENTITELING Inge Floré

STAGE DRAMATURGIE & REGIE-ASSISTENTIE Cagla Öznacar

STAGE SCENOGRAFIE Defne Parman

STAGE ACTEURSREGIE Anaïs Ciriello

PRODUCTIELEIDER Jean Schols

LICHTTECHNIEK Marc De Boelpaep

GELUIDSTECHNIEK Max Stuurman

DECORATELIER Danny Vandeput

KLEEDSTER/KOSTUUMONTWERP Heidi Ehrahrt

PRODUCTIE-ASSISTENTIE Cinzia Maroni

PLANNING & LOGEMENT Winne Jacobs & Kathy Van den Bossche

PLANNING & SPREIDING Saskia Liénard

VERTALING Monique Nagielkopf (FR) & Trevor Perri (EN)

PRODUCTIE KVS & Platform 0090